Gepord door een schrijfoefening op Schrijven Online besluit ik dan toch maar WordPress te openen om er de beoogde resultaten permanent te maken.
Oefening Eén dus.
Wat is een essay?
Volgens mijn primaire internetbron Wikipedia:
Een essay is een beschouwende prozatekst of een artikel voor krant of tijdschrift, waarin de schrijver zijn persoonlijke visie geeft op hedendaagse verschijnselen, problemen of ontwikkelingen. In het Engels verwijst de term meer in het algemeen naar een opstel of betoog. De Nederlandse betekenis komt echter van het Franse ‘essai’, wat zoiets betekent als probeersel of proeve.
Een essay is dus een tekst, als ik het goed begrijp, over eender welk onderwerp, niet gebonden aan een bepaalde vorm of stijl, persoonlijk, en van probeerselachtige aard. Het kan in een essay dus over eender wat gaan.
De context van deze oefening geeft aan dat gelijk welk stukje tekst dat je zou kunnen terugvinden in een krant, tijdschrift, magazine, … van de redactie, de columnist, de lezer, de briefschrijver, …enz. als essay kan gelden.
Je vind essays dus overal waar je het geschrevene kan lezen. Ik dacht in de eerste plaats eigenlijk aan het internet. Het internet staat vol essays. Je kent ze wellicht beter als blogs. En een blog is, alweer volgens Wikipedia:
Een weblog of blog is een persoonlijk dagboek op een website dat regelmatig, soms meermalen per dag, wordt bijgehouden. Meestal gaat het om teksten die in omgekeerd chronologische volgorde verschijnen. De auteur, ook blogger genoemd, biedt in feite een logboek van informatie die hij wil meedelen aan zijn publiek, de bezoekers van zijn weblog.
Dat vind ik nog te dicht aanleunen bij het originele concept van een weblog, nu al geruime tijd samengetrokken tot blog. Tegenwoordig zijn blogs veel meer te beschouwen als persoonlijke beschouwingen, uitdrukkingen, vraagstellingen. En dus minder als pure logboeken die toevallig via het medium internet gepubliceerd worden.
Wat doen die essays ?
Niets! Of vanalles. Dat hangt er nogal van af denk ik. Opdat essays iets zouden kunnen doen, moet je volgens mij twee dingen in acht nemen: wat is de intentie van de auteur en wat is de reactie van de lezer?
Het kan de intentie zijn van de schrijver om een betoog te houden, vragen op te werpen, een kritiek te leveren, een discussie los te weken. Of de schrijver heeft misschien helemal geen intenties in die zin, misschien wil hij of zij enkel maar gedachten spuien, ideeën aan het papier toevertrouwen. Wat mij betreft kan het allemaal. Essays kunnen persoonlijk zijn, ze kunnen ook uitlokken, aanzetten tot nadenken.
Wat de lezer daar dan van vindt is wellicht al dan niet ondergeschikt in functie van de intentie van de auteur. Een schrijver die nu net reactie wil losweken of verandering wil bewerkstelligen, hoopt vermoedelijk op enige reactie van de lezer. De essayist die om louter persoonlijke redenen het essay hanteert is wellicht minder geïnteresseerd in wat de, misschien eerder toevallige, lezer daar van vindt.
Dus, een essay is…
…een persoonlijke tekst, al dan niet bedoeld als betoog of als middel om reactie of nadenken te veroorzaken, dat niet per se aan bepaalde vormvereisten of stijl hoeft te voldoen, eerder kort is, en in finaliteit een bepaald onderwerp, vraagstuk, probleem gericht aansnijdt, en eventueel goed onderbouwd verder uitdiept. En tot een bepaalde conclusie komt, want dat is belangrijk, zelfs al werpt de conclusie nog meer vragen op.
Essays kunnen dus leiden tot nog meer essays. Dat maakt het volgens mij boeiend. Misschien ook wel wat lastig, als je al die essays wil gaan lezen.
Ik zou ze, om te beginnen, liefst schrijven. Maar moet ik er dan niet eerst enkele lezen?
Wat denk jij?
